We wrześniu spędziłyśmy z mamą trzy dni w Stambule. Był to mój pierwszy wyjazd do Turcji i wiele rzeczy było dla mnie nowych. Stambuł zaskoczył mnie kuchnią i tradycjami zupełnie odmiennymi od tych, które znam z Europy. Oto one.

***

In September, I spent three days with my mum in Istanbul. It was my first trip to Turkey and many things were new to me. Istanbul surprised me with cuisine and traditions completely different to those I know from Europe. Here they are.

Herbata czarna (Çay)

To chyba wizytówka Turcji. Pije się ją wszędzie i o każdej porze w specjalnych, małych szklankach w kształcie tulipana. Ta herbata jest tak pyszna, że właściwie nie dziwi mnie, że pije się ją non-stop. Bardziej zaskoczył mnie fakt, że nie importuje się jej z innych krajów, a uprawia w Turcji! Wiele plantacji herbaty skupia się wokół miasta Rize położonego nad Morzem Czarnym, niedaleko od granicy z Gruzją. W 1947 r. powstała pierwsza fabryka herbaty w Rize, a w 1965 r. produkcja suszonej herbaty osiągnęła poziom konsumpcji krajowej.

***

Black tea (Çay)

This is probably a showcase of Turkey. It is drunk everywhere and at any time of the day, in special small, tulip-shaped glasses. That tea is so delicious that it doesn’t even surprise me that people drink it all the time. I was more surprised by the fact that it is not imported from other countries but grown in Turkey! Many tea plantations are concentrated around the city of Rize, located near the Black Sea, not far from the border with Georgia. In 1947, the first tea factory in Rize was established, and in 1965 the production of dried tea reached the level of domestic consumption.

Herbata jabłkowa (Elma Çay)

Równie popularna jak herbata czarna ale bardziej wśród turystów. Zwyczaj jej picia przyjął się stosunkowo niedawno właśnie ze względu na tę grupę ponieważ herbata czarna była dla nich zbyt mocna. Herbata jabłkowa nie ma nic wspólnego z tradycyjną Çay, a co gorzej, nie ma nic wspólnego z jabłkami. To tak naprawdę słodki napój o smaku jabłkowym, w którego skład wchodzą: cukier, kwas cytrynowy, cytrynian, substancja spożywcza i witamina C.

***

Apple tea (Elma Çay)

Equally popular as black tea but more among tourists. The habit of drinking it was born relatively recently because of that group of people. Apparently, the black tea was too strong for them. Apple tea has nothing to do with traditional Çay, and what’s worse, it has nothing to do with apples. It actually is a sweet apple-flavored drink that contains: sugar, citric acid, citrate, food substance and vitamin C.

Hammam czyli tureckie łaźnie

Hammam jest prawdopodobnie najstarszą zachowaną tradycją kąpieli na świecie. Wywodzi się on z religii islamskiej. Jednym z pięciu filarów islamu jest modlitwa, przed którą zwyczajem jest przejście przez proces ablucji czyli rzeczywistego lub symbolicznego obmycia ciała lub jego części. Dwie islamskie formy ablucji to ghusl czyli oczyszczanie całego ciała i wudu czyli oczyszczanie twarzy, rąk i stóp. W związku z tym, że kąpiel jest rytuałem oczyszczenia dokonanym przed modlitwą, wiele współczesnych Hammam można znaleźć obok meczetu. Ważnym elementem kąpieli w łaźni tureckiej jest mycie się pod bieżącą wodą. Turkowe, w przeciwieństwie do starożytnych Greków, uważają bowiem zanurzanie się w stojącej wodzie, jako kąpiel w brudzie. Coś w tym jest…

Przed przyjazdem do Turcji nie miałam zielonego pojęcia o łaźniach tureckich. Nie wiedziałam też czego się po nich spodziewać. Teraz z Turcją kojarzy mi się przede wszystkim ciepła sauna, aksamitnie miękka i czysta skóra oraz niesamowity stan relaksu.

***

Hammam or Turkish bath

Hammam is probably the oldest preserved bathing tradition in the world. It derives from the Islamic religion. One of the five pillars of Islam is prayer, before which it is customary to go through the process of ablution, ie the actual or symbolic washing of the body or its parts. Two Islamic forms of ablutions are ghusl, that is purifying the whole body and wudu, that is cleansing the face, hands and feet. Because the bath is a ritual of purification made before the prayer, many modern Hammam can be found next to the mosque. An important element of a Turkish bath is washing under running water. Turks, in contrast to the ancient Greeks, consider submerging in stagnant water as a bath in dirt. I guess they’re not wrong…

Before coming to Turkey, I had no idea what Turkish bath was. I didn’t know what to expect from it. Now, when I think about Turkey, I think about a warm sauna, velvety soft and clean skin and an amazing state of relaxation.

Cienkie placki Gözleme

Niestety nie udało mi się żadnego spróbować ale zaciekawił mnie mechanizm ich produkcji. Przy wielkich metalowych patelaniach podgrzewanych gazem siedziały ubrane na biało kobitki. Z pomocą cienkiego wałka, rozpłaszczały na stolnicy placek, który w końcu był tak cienki, że mógł wylądować na patelni. Gözleme tradycyjnie podaje się z tureckim jogurtem. Cóż, będę musiała spróbować przy następnej okazji.

***

Thin pancakes Gözleme

Unfortunately, I didn’t try them but I was amazed by the mechanism of their production. The women dressed in white were sitting next to large gas-fired pans. They flattened the dough on the table with the help of a thin roller, and when the ‘pancake’ was thin enough it was ready to end up on the pan. Gözleme is traditionally served with Turkish yoghurt. Well, I will have to try it next time.

Słodycze

Turcja to raj dla łasuchów. Słodycze jakie są tam oferowane to po prostu przegięcie. Te kolory i kształty! Wszystko jest tak wymyślne, że głowa mała. Na myśl o baklavie do tej pory dostaję ślinotoku.

***

Sweets

Turkey is a paradise for gourmands. Sweets that are offered there are simply incredible. These colours and shapes! Everything is so elaborate and beautiful. I still get drooling at the thought of baklava.

Wikipedia

Siedząc w jednej z tureckich restauracji i poszukując informacji na temat konsumpcji i produkcji herbaty w Turcji, nie mogłam otworzyć żadnej ze stron mojego ulubionego źródła informacji czyli Wikipedii. Okazało się, że dostęp do tej wirtualnej encyklopedii został w Turcji zablokowany w kwietniu 2017. Turecka państwowa agencja ds. telekomunikacji i internetu tłumaczyła ten krok faktem iż w Wikipedii znajdują się treści sugerujące, że Turcja wspiera terroryzm. Treści te nie zostały usunięte więc zablokowany został dostęp do całej platformy.

***

Wikipedia

Sitting in one of the Turkish restaurants and looking for some information about the consumption and production of tea in Turkey, I couldn’t open any of the pages of my favourite source of information – Wikipedia. It turned out that the access to this virtual encyclopedia was blocked in Turkey in April 2017. The Turkish authorities explained this step by saying that Wikipedia contains content suggesting that Turkey supports terrorism. These contents haven’t been removed so the access to the whole platform was blocked.

Nawoływanie do modlitw

Tak jak u nas na ulicach słychać dźwięk dzwonów przywołujących wiernych na mszę, tak w Turcji słychać śpiew muezzina, który pięć razy dziennie wzywa muzłumanów do modlitwy. Charakterystyczne dźwięki, które przypominają coś w rodzaju modulowanych jęków wydobywają się z minaretów, czyli wież stojących przy meczetach. Bardzo lubiłam przechadzać się uliczkami kiedy wypełniały się tym charakterystycznym, uspokajającym odgłosem.

***

Calling for prayers

Just like on our streets you can hear the bells that announce a mass, in Turkey you can hear the muezzin, who five times a day calls the Muslims to pray. Distinctive sounds that resemble something like modulated groans come from minarets, tall towers standing by the mosques. I loved to walk down the streets when they filled with that characteristic, calming melody.

A Was co zaskoczyło lub zwróciło Waszą uwagę w Turcji?

And what surprised you or caught your attention in Turkey?